ORDİNARYÜS PROF. DR. CAHİT ARF
Ekim 1910’da Selanik’te dünyaya gelmiştir. Balkan Savaşları nedeniyle, henüz 2 yaşında iken ailesiyle birlikte gelip İstanbul’a yerleşmişlerdir.
İlkokulu o yıllarda Sultani adı verilen liselerin ilk kısmında okurken, 5’inci sınıfta genç bir öğretmenin kendisinin matematik zekasını keşfetmesiyle ve teşvikleriyle matematikle ilgilenmeye başlar.
Okulun orta kısmına geçtiği yıl, Öğretmenlerinin tavsiyesi ve ailesinin de onaylamasıyla eğitimine devam etmek üzere Paris’e St. Louis Lisesi’ne gönderilir. Ve eğitim öğretim süresi 3 yıl olan St. Louis Lisesi’ni 2 yılda bitirip yurda döner.
Bu başarılarıyla dikkat çeker ve devlet bursuyla bu kez, Fransa’ya yüksek öğrenim için tekrar gönderilir ve École Normale Superieure’de yüksek öğrenimini 1932’de tamamlayarak yurda döner.
Dönüşünde, bir süre Galatasaray Lisesinde matematik öğretmenliği yapar. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinde Doçent Adayı olarak çalışmaya başlar.
Doktora yapmak üzere Almanya’ya gider, 1938 yılında Göttingen Üniversitesinde doktorasını tamamlar. Doktora tezi, ilk bilimsel akademik çalışma olarak çok ses getirir ve 1939 yılında Almanya’nın dünyaca ünlü matematik dergisi olan “Crelle Journal”de yayımlanır. Çünkü, döneminin matematik otoritelerinin bile çok zor dediği bir konu seçmiş ve “non-commutative Class Field” (değişmeyen/değişmeli olmayan sınıf alanı) konusunda doktorasını tamamlamıştır.
Bu çalışmasını sadece 1,5 yılda tamamlayınca, doktora konusu ve tamamlama süresiyle dünyada ses getirir ve tanınır. Bu çalışmadan elde edilen sonuçlardan bir kısmı literatüre, Alman hocasının ve kendisinin isminden oluşan “Hasse-Arf” teoremi olarak geçmiştir.
Daha sonra Türkiye’ye dönerek, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesinde çalışmaya başlar. Burada 1943’te Profesör ve 1955’te Ordinaryüs Profesör olur. 1962 yılına kadar Fen Fakültesinde çalıştıktan sonra, Robert Kolejine geçer.
1960’ta, görevlendirildiği Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi kuruluşunda görev yapmaya başlar.
1964’te Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ilk bilim kurulu başkanı olur.
Bu dönemlerde gittiği ABD’de bir kısım inceleme ve araştırma çalışmaları yapar; Kaliforniya Üniversitesinde konuk Öğretim Üyesi olarak görev yapar.
1967’de tekrar yurda döner.
ABD ve Kanada’dan aldığı teklifleri değerlendirirken, gelen bir telefonla ikna edilerek ODTÜ’de göreve başlayan Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf, emekli olduğu 1980 yılına kadar burada görev yapar.
TÜBİTAK’ın, TÜBİTAK Gebze Araştırma Merkezi’nin ve Türk Matematik Derneğinin kuruluşlarında büyük emekleri geçmiştir. 1983-1989 yılları arasında Türk Matematik Derneği Başkanlığı yapmıştır.
Ordinaryüs Prof. Cahit Arf, özellikle cebir konusundaki çalışmalarıyla büyük ün kazanmıştır.
Sentetik Geometri problemlerinin cetvel ve pergel yardımıyla çözülebilirliği konusunda yaptığı çalışmalar, cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılmasında ortaya çıkan değişmezlere ilişkin “Arf Değişmezi”, “Arf Kapanışları” ve “Arf Halkaları” gibi literatürde kendi ismiyle anılan çalışmaların yanısıra “Hasse-Arf Teoremi” adıyla bilinen teoremi matematik bilimine kazandırmıştır.
Matematiği bir meslek dalı olarak değil, bir yaşam tarzı olarak görmüştür.
“Matematiği ezberlemeyin, kendiniz yapın ve anlayın”, “Matematik ezberleyerek değil, keşfederek anlaşılır”, “Matematik de resim, müzik ve heykel gibi bir sanattır” diyen Cahit Arf’ın, matematikçi Alman Helmut Hasse ile birlikte geliştirmiş olduğu ve dünyaca genel kabul görmüş matematiksel değeri olan Arf Değişmezi, cisimlerin kuadratik formlarının sınıflandırılması çalışmasında bulduğu formülün bir bölümü bugün 10 TL banknotların arka yüzünde kendisinin bir portresi ile birlikte yer almaktadır.
Kendisine “Sayıların Efendisi” ve “Matematiğin Babası” da denilen Ordinaryüs Prof. Dr. Cahit Arf hocamız 26 Aralık 1997’de vefat etmiştir. Kendisine Allah’tan rahmet diliyorum, mekanı cennet olsun..
