www.vasat.com
2024-02-28 12:57:25

ROMANYA’DA TÜRK VARLIĞI

Mehmet ŞAHİN

28 Şubat 2024, 12:57

Yakın tarihten bilindiği kadarıyla bölgenin Osmanlı Devleti tarafından fethini müteakip Anadolu’dan getirilen Türklerin Dobruca bölgesine yerleştirilmeye başlanılmasıyla Romanya’da Türkler var olmaya başlamışlardır. Dobruca bölgesine yerleştirilen Türklerin Peçenek ve Kuman boylarına mensup olduğu düşünülmektedir. Kırım’dan gelip yerleşen Türklerin sayısı da epeyce vardır.

Romanya’da resmi rakamlara göre 60.000, gayri resmi rakamlara göre 80.000 civarında Türk yaşamaktadır. En yoğun yaşadıkları bölge Köstence ve Dobruca’dır. Romanya’daki Türk nüfusun toplam nüfusun binde 2’si civarında olduğu tahmin edilmektedir. 

Türkler Romanya yasalarına göre resmi olarak tanınmış azınlık gruptur. Türkçe eğitim yapabilme haklarına sahiptirler.

Romanya Temsilciler Meclisinde her dönem bir sandalye ayrılmıştır.

Romanya Anayasası’na göre, mecliste temsil edilmeyi sağlayacak kadar oy alamayan azınlıklara, Romanya meclisinde sabit birer sandalye tahsis ediliyor. Bu maddeye uygun olarak hem Oğuz hem de Tatar Türklerinin mecliste birer milletvekili bulunuyor. Milletvekili adayları ise, Türk azınlığını Romanya resmi makamları karşısında temsil eden ve azınlığa tanınan yasal haklardan yararlanmaya çalışan iki derneğin genel kurulunda oylanıyor. Söz konusu dernekler, Romanya Demokrat Türk Birliği ile Romanya Müslüman Tatar Türkleri Demokrat Birliği’dir.

Romanya’da, günümüzde yaşamakta olan Müslüman Türk azınlığın dini işleri, Romen makamlarınca atanan Müftü tarafından sevk ve idare edilmektedir. Müftü, camilerde din adamlarının görevlendirilmesinden, sair dini ihtiyaçlara kadar herşeyi organize etmeye çalışmaktadır. Bugün Romanya’da 70 civarında ibadete açık cami bulunmaktadır. 

Türkiye’nin Köstence’de 9 Mayıs 1924 tarihinde kurulmuş Başkonsolosluğu mevcuttur. Başkonsolosluğumuz bünyesinde Din Hizmetleri ve Ticaret Ataşeliklerimiz de faaliyetlerini sürdürmektedir.

Başkonsolosluğumuzun görev bölgesi Köstence (Constanta) dışında Kalaraş (Calaraşi), Kalas (Galati), İbrayil (Braila) ve Tulça (Tulcea) illerini kapsamaktadır. Ayrıca Tulça’da Fahri Başkonsolosluğumuz bulunmaktadır.

Romanya'nın da Türkiye'de İstanbul ve İzmir Başkonsoloslukları olmak üzere iki muvazzaf başkonsolosluğu mevcuttur.

TİKA’nın maddi ve teknik desteği, Türk ve Tatar Türkü soydaşları temsil eden Birliklerin girişimleriyle kurulan “Radyo T” (Türk/Tatar Türkü sözcüklerinin ilk harfini simgelemektedir) 2009 yılında yayına başlamıştır. Daha önce Romanya’da sadece ülkedeki en büyük azınlık grubu olan Macarların özel radyosu bulunmaktaydı.

“Radyo T” her gün 05.00-14.00 saatleri arasında FM bandından 104.4 frekansı üzerinden yayın yapmakta ve Köstence ili ve yakın çevresinde dinlenebilmektedir. “Radyo T” 2010 yılında internet üzerinden 24 saat yayına geçmiştir.

Türkçe’nin öğretilmesi, kullanımı, geliştirilmesi ve kültürel kimliğimizin korunması amacıyla kurulan Radyo’da ayrıca Tatarca yayınlar ve Romence haberler yer almaktadır. Romanya Müslümanları Müftülüğü binasında faaliyet gösteren “Radyo T”nin teknik kadrosunu yetiştirmek amacıyla TRT tarafından çeşitli dönemlerde staj programları düzenlenmiştir. 2011 yılında TRT ile “Radyo T” arasında, karşılıklı yayın değişimi ve mesleki kurs düzenlenmesini ön gören işbirliği protokolü imzalanmıştır.

Sitemizden en iyi şekilde faydalanmanız için çerezler kullanılmaktadır.