Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Timur Yıldırım, parkinson hastalığının günümüzde en yaygın cerrahi tedavisinin Derin Beyin Stimülasyonu (DBS) olduğunu söyleyerek, bu tedavi ile yüz güldürücü sonuçların elde edildiğini söyledi.

KTO Karatay Üniversitesi Medicana Tıp Fakültesi Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Timur Yıldırım, parkinson hastalığının şu anda tedavisi olmayan bir hastalık olduğunu ancak teknolojinin gelişmesiyle hastalığı çok ileri düzeye taşıdıklarını belirtti. Doç. Dr. Timur Yıldırım, “Parkinson hastalığı beynin derin bölgelerinde yer alan çekirdeklerdeki değişmiş aktivite ve bu bölgedeki özel dopaminerjik nöronların derin dejenerasyonu ile karakterize edilir. Parkinson hastalığında klinik belirtiler motor ve motor olmayan semptomlarla karakterizedir. Motor bozuklukları; titreme, katılık, hareketlerde yavaşlama ve ayakta duruş bozukluklarıdır. Ruh hali değişiklikleri, bilişsel bozukluklar, uyku kontrol bozukluğu, koku alma ve otonomik fonksiyon bozuklukları, gastrointestinal semptomlar, görsel halüsinasyonlar ve diğer nöropsikiyatrik durumlar motor olmayan semptomlar arasında yer almaktadır” dedi.

“Parkinson hastalığının en yaygın cerrahi tedavisi DBS”

Parkinson hastalığının tedavisinde öncelikli seçenekler arasında ilaç tedavileri olduğunu, çeşitli sebeplerle ilaç tedavisine cevabın azaldığı durumlarda cerrahi tedavilerin devreye girdiğini kaydeden Timur Yıldırım, “Derin Beyin Stimülasyonu, Parkinson hastalığının motor semptomlarını iyileştirmek için kullanılan en yaygın cerrahi prosedürdür. İlaç tedavilerine dirençli hastalarda yaşam kalitesini artırmak için cerrahi tedavi seçenekleri de yer almaktadır. Bu tedavi ile yüz güldürücü sonuçlar elde edilmektedir. Parkinson hastalığının cerrahi tedavisinde 2 temel stereotaktik yöntem bulunmaktadır. Bunlardan 1.’si, tek taraflı lezyon oluşturulması; 2.’si DBS’dir. Günümüzde ise Parkinson hastalığının en yaygın cerrahi tedavisi DBS. Bu tedavi stratejisi tipik olarak ilaca artık öngörülebilir bir şekilde yanıt vermeyen veya ilaca bağlı diskineziden muzdarip hastalarda bradikinezi, sertlik ve tremor için ayrılmıştır” ifadelerini kullandı.

“DBS cerrahi işlemi birkaç saat sürmektedir”

DBS’nin, elektrik akımı ileten elektrod adındaki iletken parçaların beynin hareket ile ilgili bölgelerine yerleştirilmesi ve onlara bağlanan beyin pili vasıtasıyla beynin uyarılması işlemi olduğunu anlatan Yıldırım, “Beyin pili, dopamin eksikliği sebebiyle fazla çalışmaya başlayan beyin bölgelerini kontrol etmeyi amaçlayan elektronik bir cihazdır. DBS cerrahi işlemi birkaç saat sürmektedir. Bu sürenin çoğunda hasta uyanık olur. Birçok hasta için beyinin her 2 tarafına bir elektrod yerleştirilir. Cerrahi sırasında elektrodun doğru yerleştirilebilmesi için kafatası bir çerçeve ile sabitlenir. Kafatasının her 2 tarafına elektrodun yerleştirilebileceği bir delik açılır. Sonrasında her 2 elektroda bağlı kablo cilt altından geçirilerek nörostimülatör denilen, göğüs kafesinde cilt altına yerleştirilen cihaza bağlanır” şeklinde konuştu.

“Parkinson hastalığının ilk 3-4 yılı DBS için uygun değildir”

Hasta seçiminin Parkinson hastalığının cerrahi tedavisinin sonuçlarını etkileyen en önemli faktörlerden biri olduğunu vurgulayan Yıldırım, “Parkinson hastalığının ilk 3-4 yılı DBS için uygun değildir. Çünkü bu dönemde genellikle ilaçlardan iyi yanıt alınır ve ayrıca diğer bazı nörodeje-neratif hastalıklar, erken dönemde Parkinson hastalığının bulgularıyla başlayabilir. Bununla birlikte, ilaç cevabının azaldığı geç veya çok ileri dönem hastaların cerrahisi de iyi sonuç vermemektedir. Ayrıca, ileri yaşta (70 ve üstü), orta veya ileri demansı bulunan, primer psikozu olan hastalar DBS için uygun değildir” dedi.

İlk yapılan DBS ameliyatlarından bu yana, cerrahi yönetim için kullanılan teknolojide birçok gelişme olduğunu kaydeden Yıldırım, “Stimülasyonu şarj etmek için kullanılan dahili piller daha verimli hale gelmiş ve artık cilt üzerinden yeniden şarj olma potansiyeline sahip olup, hastanın pil değişiklikleri için geçmesi gereken ameliyatların sayısını sınırlamaktadır. DBS bileşenlerinin daha yeni sürümleri MR uyumludur, bu da hastalara ve doktorlarına diğer koşulları teşhis etme ve tedavi etmede daha fazla esneklik sağlar. Parkinson şu anda tedavisi olmayan bir hastalıktır, ancak ameliyatla elde edilen faydalar açıktır. Hastalığın gerilemesine, yılların evrimine eşdeğer bir şekilde ulaşır. Özellikle hareketlerde iyileşmeler olduğu gibi hastaların rijiditesinde ve titremelerinde de azalma olmaktadır” diye konuştu.