SAFİYE HÜSEYİN ELBİ

Haziran 1882’de İstanbul’da dünyaya gelmiştir.

Türkiye Cumhuriyetinin ilk kadın hemşirelerindendir.

Babası makine mühendisliğinin Türkiye’deki öncülerinden Tersane-i Âmire Başmühendisi Ferik (Korgeneral) Ahmet Paşa, annesi evlendikten sonra müslüman olup Firdevs adını alan İngiliz Josephine Wilward’tır.

Safiye Hüseyin Hanım, İngiliz ve Alman okullarında eğitim görmüş, Türkiye’nin ilk hemşirelerindendir. İngilizce ve Almanca bilmektedir.

Deniz Subayı Hüseyin Beyle evlenmiş ve 2 çocukları olmuştur.

Balkan Savaşlarında, Hilal-i Ahmer Cemiyeti (Kızılay) İstanbullu kadınları yaralı askerlere yardıma çağırınca, kız kardeşi Nesime Mukadder’le birlikte gönüllü olarak çalışmak üzere başvurdular.

2 kardeş öncelikle yatak, yorgan, yastık, ranza, battaniye, ilaç, sargı bezi vesair sağlık malzemeleri toplayarak bir hastane oluşturulması için çalıştılar. Neticede, Âsar-ı Atika Müzesini geçici hastahaneye çevirerek önemli bir başarıya imza attılar. Ve bu hastanede 2 kız kardeş yaralı askerlerimizin tedavilerine başladılar.

1.Dünya Savaşı yıllarında Hilal-i Ahmer Galata ve Cağaloğlu Hastanelerinde de gönüllü hemşirelik yaptı. 

Sık görülen tetenoz ve gazlı kangren hastalıkları konusunda uzmanlaştı. 

Bir dönem Bezm-i Âlem Sultanisinde görevlendirildi.

Çanakkale Savaşları sırasında, yaralıları Çanakkale’den İstanbul’a taşıyan gemide, Alman ve Avusturya’lı hemşirelerle birlikte Başhemşire olarak görev yapan tek Türk hemşire idi.

1. Dünya Savaşı sonrası, esir Türk askerlerinin ve Türk öğrencilerinin durumlarını incelemek, ihtiyaçlarını tespit etmek üzere Hilal-i Ahmer Cemiyeti tarafından Avrupa’ya gönderildi.

Bu görevi sırasında, Hilal-i Ahmer Cemiyeti için bağış topladı, yurda çeşitli nedenlerle dönemeyen bazı Türk öğrencilerin salimen yurda dönüşlerini sağladı.

Saltanat döneminde Almanya ve İsviçre’de yapılan toplantılara ülkemizi temsilen katılan Safiye Hanım, Cumhuriyetten sonra da yine ülkemizi temsilen uluslararası hemşire kongrelerine katıldı.

İstanbul’da kurulan Himaye-i Etfal Cemiyetinin (Çocuk Esirgeme Kurumu, şimdiki Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü) idare heyetinde yer aldı. Bu cemiyetin 1924’te gündemine alıp 1925’te açtığı Kızılay Hemşire Okulunun idare heyetinde ve eğitim kadrosunda yer aldı.

Cenevre, Paris, Şikago ve Newyork’ta hemşirelik, hasta bakıcılığı ve içkinin zararları konularında seminerler verdi.

Veremle Savaş Derneği ve Türk Kadınlar Birliği’nin kurucularından olarak aktif görevler aldı.

1930’da (kadınlara seçme-seçilme hakkı verildikten sonra), Cumhuriyet Halk Fırkasından İstanbul Belediyesi Meclis seçimlerine katılarak Belediye Meclisine girdi.

1933 yılında, (1943’te ismi Türk Hemşireler Derneği olan), Türk Hasta Bakıcılar Cemiyetinin kuruluşunda yer aldı ve Başkanlığını yaptı.

6 Temmuz 1964’te 83 yaşında Vakıf Gureba Hastanesinde vefat etti.

Bugün Çanakkale Sarıcaeli’de adına bir kız öğrenci yurdu bulunan Safiye Hüseyin Elbi’nin Balkan Savaşları, 1. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı yıllarında gönüllü olarak yaptığı çok büyük hizmetlerini dikkate alarak, adını yaşatmak üzere mesela üniversitelerin bünyesindeki Hemşirelik Fakültelerinden/Yüksek Okullarından birisine yada yeni kurulacak olanlardan birisine hatta bir kaçına isminin verilmesi, bizler için en azından vefa borcu ödemek olacaktır diye düşünüyorum.

Ülkemizin zor yıllarında, gönüllü olarak ve büyük fedakarlıklarla hizmet etmiş olan Safiye Hüseyin Elbi büyüğümüzden Allah razı olsun diyorum.

Allah rahmet eylesin, mekanı cennet olsun..