MUTLAK GÜÇ DAİMA YOZLAŞTIRIR

“Güç, yozlaşma doğurur. Mutlak güç, mutlak yozlaşma demektir.” Lord Acton

Ali Mazrui’nin “Dünya Siyasetinde Kültürel Etkenler" kitabını okuduğumuzda, aradığımız önemli sorulara cevaplar buluruz:

“...Tabandan gelen bir hareket devleti ele geçirirse, açık olan şey, değişenin devlet değil, ‘tabandan gelen hareketin kendisi' olduğudur. Devleti kim ele geçirirse, onun devlet tarafından ele geçirilme tehlikesi altında olduğunun kanıtları açıktır. Özgürleştirme hareketleri devlet ele geçirmede başarılı olduğunda, liderler neredeyse fanatik şekilde devlet sistemine dönüş yaparlar…

İşçiler sosyalizm adına devlet ele geçirdiklerinde, kısa süre içinde sınıf bilinci yerine, 'devlet bilinci' geliştirirler. Uğurlarında devleti ele geçirdikleri işçilerin çıkarlarını iyileştirmek yerine, artık kontrollerinde olan 'devletin çıkarlarını korumaya' başlarlar. Fethedenlerin eğilimleri değişir: 'Devletin bekası' bu yoldaş çalışanları veya vatandaşları 'baskı altına almak' anlamına gelse dahi 'nihai amaç' olur. Aynı işçiler, devleti muhafaza etme ihtiyacı nedeniyle kaygı duymaya başlarlar. Devlet kayasını tekrar yukarı, tepenin zirvesine iterler.”

Homeros “Mitolojide Sisifos Hikâyesini” şöyle anlatır:"Sisyphus’u gördüm; yakalamış iki avucuyla kocaman bir kayayı ve de kollarıyla dayanmış kayaya, itiyordu onu tepeye doğru, işte kaya tepeye vardı varacak ama tepeye varmasına az kala, kayanın ağırlığı ile aşağıya doğru yeniden yuvarlanıyor baş belası kaya, o da yeniden itiyordu kayayı, kan ter içinde öylece…"Bu hal, bir yüksek amaç için yola çıkanların, ‘gücün ağırlığı karşısında araç olmasına’ örnek teşkil edecek türdendir.

Ali Mazrui aklı karıştırmaya devam eder: “Devleti kim kontrol ediyorsa, adeta bir dürtü gibi onu 'muhafaza etmenin cazibesine' kapılır. Bu şekilde devletin yozlaştırma eğilimi vardır. Mutlak devlet de mutlak surette yozlaştırır… Mutlak devletin işlevsel dengi, askeri olarak kendini muhafaza etmek için donanmış 'garnizon devlettir'. Garnizon devletin yozlaştırıcı gücünün çarpıcı örneği, aslında semitik İsrail devletidir. Hitler'in mutlakiyetçi devletinin aşırılıkları, Yahudi garnizon devletine sebebiyet verdi. Ve nasıl ki Nazi mutlakiyeti, Alman devletini yozlastırmışsa, İsrail militarizmi de Yahudi devletini yozlaştırdı. Bir kez daha devleti ele geçirenler, devlet tarafından ele geçirildiklerini gördüler..."

Görülen o ki yozlaşmayı değiştirmek isterken, yozlaşmaya katılmak daha büyük istenç oluşturuyor. ‘Gücün verdiği etki’, ideal düşünceyi unutturuyor.

İktidar; şan, şöhret, para ve makam dağıttıkça, insan güç karşısında, zehirleniyor ve ne için iktidara geldiği, ne yapmak istediğine dair idealci akıl, gerçekçi olmaya ‘kurban’ ediliyor...

Kaynak Eser:Dünya Siyasetinde Kültürel Etkenler/ Ali A.Mazrui/ Hece Yayınları/ Baskı Yılı 2016