BELÇİKA’DA BİR TÜRK KÖYÜ: CHERATTE
Belçika’nın Lİege Kentine bağlı Vise İlçesine bağlı bir Türk Köyü Cheratte.
3,19 km2 yüzölçümüne ve bugün için 5.000 civarında bir nüfusa sahip.
1960’larda Belçika’ya çalışmaya gelen Türklerden bir kısmı maden ocaklarında iş bulur. Türkler Belçika’da ağırlıklı olarak Cheratte Köyüne yerleşmiştir. Zamanla köyün nüfusunun % 80’i Türklerden oluşur.
Vise’nin eski belediye başkanı Marcel Neven, Cheratte’de yaşayan Türklerin yaşamından, ahlakından, vatan ve Atatürk sevgisinden etkilenir ve 2003 yılında köydeki bir meydana Atatürk Meydanı adını verir.
Bugün bu beldede çok sayıda Türk marketleri, kasapları, ekmek fırınları, kahvehane, spor klülpleri vardır. Namaz vakitleri camilerden ezan sesleri yükselmektedir.
1981 yılında açılan Mimar Sinan Camisi'nin İmamı Yusuf Şen, Diyanet İşleri Başkanlığı personeli olarak burada görev yaptığını belirterek halkın desteğiyle yıllar önce açılan camideki bu uygulamaya, yani minarelerinden dışarıdan da duyulacak şekilde ezan okunması uygulamasına Avrupa'nın birçok yerinde rastlanmadığına işaret etmektedir.
Şen, "Vise Belediye Başkanlığının izniyle 1981'den bu yana sabah haricinde günde 4 defa bütün ezanlarımızı dışarıya veriyoruz. Halkımız da diğer gayrimüslim vatandaşlar da ezanımızı dinliyorlar." diye özetler durumu.
Avrupa'da ezanın sesinin dışarı verilmesine nadir rastlanırken Belçika'da Belçika Diyanet Vakfı'na bağlı 72 camiden 6'sında ezan sesi dışarı verilmektedir.
Köyde yaşayan Türklerden birisi olan ve meydanda kıraathane ve spor kulübü işleten Turgay Çakır, Kasım 2021 tarihinde AA muhabirine verdiği röportajda, babasının 1963'te maden ocağında çalışmak için Cheratte'e geldiğini, kendisinin o dönem 9 yaşında olduğunu söylemiştir. Çakır, Atatürk Meydanı'nı, "tarih profesörü olan ve Türkleri çok seven" eski Belediye Başkanı Neven'in burada yaşayan Türklere "jest" yapıp hediye ettiğini belirtmiştir. Meydanın peyzaj düzenlemesi için belediyeye proje sunulduğunu ifade eden Çakır, Belçika'da çoğu yerde rastlanmazken bu meydanda ezan sesinin dışarı verildiğini anlatmıştır.
1970'te Nevşehir'den maden ocağında çalışmak için gelen Muhsin Demir de, Atatürk Meydanı ile gurur duyduklarını ifade etmiştir.
Güneş Fırın’ı işleten Gürkan Güneş de o esnaflardan biri. “Türk köyü” olarak bilinen Cheratte’da yaşamı anlatan Güneş, “Vatan özlemi ve sevgisi içimizde hep vardı.” diyerek, Köydeki Türklerin 1981 yılında Mimar Sinan Camisi’ni açtıklarını, köyün sembollerinden biri haline gelen caminin, “Avrupa’da nadir görebileceğimiz öğle, ikindi, akşam ve yatsı namazlarında bütün köyde duyulan ezan sesi farklılığıyla” faaliyet yürütmesi nedeniyle duyduğu mutluluğu şu sözlerle paylaşmıştır: “Ne kadar hoş değil mi yabancı bir ülkede ezan sesini duyabilmek?”
Köy yaşamındaki etkileşimin bir birliktelik halini aldığını ifade eden Güneş, köyde yaşamsal açıdan her ihtiyacın bulunduğunu söyleyerek, “Köyümüzde iki camimiz var. Zamanla toplum çoğalıp çeşitlilik kazandı. Şu an işletmecileri Türk olan bir kuaförümüz, fırıncımız, dönercimiz, iki bakkalımız, üç kahvehanemiz ve Türk ev doktorumuz bulunuyor. İlçe belediyesinde de ayrıca köyümüzde yaşayan bir Türk arkadaşımız çalışıyor.” diye konuşur.
Köyde bu kadar çok sayıda Türk yaşayınca, Türkler arasındaki dayanışmanın güçlü olması da sürpriz değil. Gürkan Güneş, bu dayanışmayı şöyle özetler: “Etrafımızda Türklerin olması, Belçika’ya adapte olmamızı kolaylaştırıyor. Ufacık bir işimiz düşse, hemen yardıma gelen dostlarımız var. Yine esnaf kardeşlerimizle de birbirimizin dilini konuşuyoruz. Dilimizi günlük hayatımızda buralarda yaşatabilmek, bizim için yeri doldurulamayan bir duygu.”
Benliklerini ve vatan sevgilerini kaybetmeden, dillerine, dinlerine, kültürlerine, örf ve âdetlerine, köklerine sahip çıkan yurt dışında yaşayan tüm soydaşlarımızı sevgi ve saygıyla selamlıyorum!..
